താജ് മഹൽ

ഇതുവരെ സൃഷ്ടിച്ചതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും മനോഹരമായ കെട്ടിടങ്ങളിലൊന്നായി കണക്കാക്കുന്ന താജ് മഹൽ ഇന്ത്യൻ, പേർഷ്യൻ, ഇസ്ലാമിക ശൈലികളുടെ സമന്വയമായ മുഗൾ വാസ്തുവിദ്യയുടെ ഏറ്റവും മികച്ച ഉദാഹരണമാണ്. ലോകാത്ഭുതങ്ങളിൽ ഒന്നായ അതിമനോഹരമായ ഈ മാർബിൾ കെട്ടിടം, മുഗൾ രാജാവായ ഷാജഹാനാണ് പണി കഴിപ്പിച്ചത്. ഒരു സമ്പന്ന സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ കലാപരവും ശാസ്ത്രീയവുമായ നേട്ടങ്ങളുടെ ഒരു ശാശ്വത തെളിവ് കൂടിയാണിത്. കാലത്തിന്റെ കവിളിൽ വീണ കണ്ണുനീർത്തുള്ളി എന്നാണ് രബീന്ദ്രനാഥ ടാഗോർ താജ്മഹലിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്.

ഉത്തർപ്രദേശിലെ ആഗ്ര ജില്ലയിൽ 17 ഹെക്ടറോളം വരുന്ന വിശാലമായ മുഗൾ ഗാർഡനിൽ യമുന നദിയുടെ വലത് കരയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന താജ് മഹൽ ഒരു ശവകുടീരമാണ്. മുഗൾ ചക്രവർത്തിയായ ഷാജഹാനാണ് (1628–58 ഭരണം) ഭാര്യ മുംതാസ് മഹലിനെ അനശ്വരമാക്കുന്നതിനായി താജ് മഹൽ നിർമ്മിച്ചത്. എ.ഡി. 1612-ൽ വിവാഹശേഷം ചക്രവർത്തിയുടെ അഭേദ്യമായ കൂട്ടാളിയായിരുന്ന അവർ 1631-ൽ പ്രസവസമയത്ത് മരിച്ചു. താജ് മഹലിന്റെ പണികൾ മുംതാസിന്റെ മരണത്തിനു ശേഷം ഉടൻ തന്നെ തുടങ്ങുകയുണ്ടായി. 1631 ൽ ആരംഭിച്ച് എ.ഡി 1648 ലാണ് ഇതിന്റെ പ്രധാന ഭാഗങ്ങളുടെ നിർമ്മാണം പൂർത്തിയാവുന്നത്. ഏകദേശം 1638-39 ഓടെ ശവകുടീരം പൂർത്തിയാക്കാൻ 20,000 ത്തിലധികം തൊഴിലാളികളെ നിയമിച്ചു; അനുബന്ധ കെട്ടിടങ്ങൾ 1643 ഓടെ പൂർത്തിയായി, കുറഞ്ഞത് 1647 വരെ അലങ്കാരപ്പണികൾ തുടർന്നു. പള്ളി, ഗസ്റ്റ് ഹൗസ്, തെക്ക് പ്രധാന കവാടം, പുറം മുറ്റം, ക്ലോയിസ്റ്ററുകൾ എന്നിവ പിന്നീട് കൂട്ടി ചേർത്തവയാണ്, എ.ഡി 1653 ൽ ഇവയുടെ നിർമ്മാണം പൂർത്തീകരിച്ചു. ഇതിന്റെ നിർമ്മാണത്തിനായി, വസ്തു ശിൽപികൾ, കല്ല് മുറിക്കുന്നവർ, കൊത്തുപണികൾ, ചിത്രകാരന്മാർ, കാലിഗ്രാഫറുകൾ, താഴികക്കുടം നിർമ്മിക്കുന്നവർ, മറ്റ് കരകൗശലത്തൊഴിലാളികൾ എന്നിവർ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ മുഴുവൻ ഭാഗത്തുനിന്നും മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നും ഇറാനിൽ നിന്നും ചക്രവർത്തിയുടെ ആവശ്യപ്രകാരം എത്തി. ഉസ്താദ്-അഹ്മദ് ലാഹോറിയാണ് താജ് മഹലിന്റെ പ്രധാന വാസ്തുശില്പി എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു.

വിവിധ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മാർബിളും രത്നങ്ങളും താജ്മഹലിന്റെ നിർമ്മിതിക്കായി ഉപയോഗിച്ചിട്ടുണ്ട്. മുംതാസ് മഹലിന്റെ ഖബറിനടുത്ത് അല്ലാഹുവിന്റെ 99 നാമങ്ങൾ ഇൻസ്ക്രൈബ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഇതിന്റെ അംഗീകൃത വാസ്തുവിദ്യാ സൗന്ദര്യത്തിന് സോളിഡുകളും ശൂന്യതകളും, കോൺകേവ് കോൺവെക്സ് ലൈറ്റ് ഷാഡോ എന്നിവയുടെ താളാത്മക സംയോജനമുണ്ട്; കമാനങ്ങളും താഴികക്കുടങ്ങളും പോലുള്ളവ സൗന്ദര്യാത്മക വശത്തെ കൂടുതൽ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഷാജഹാന്റെ ഹോർട്ടികൾച്ചർ പ്ലാനർമാരും ആർക്കിടെക്റ്റുകളും നടത്തിയ ശ്രദ്ധേയമായ ചില പുതുമകളിലാണ് താജ്മഹലിന്റെ പ്രത്യേകത. കൃത്യം മധ്യഭാഗത്തിനു പകരം പൂന്തോട്ടത്തിന്റെ ഒരറ്റത്ത് ശവകുടീരം സ്ഥാപിച്ചത് അത്തരത്തിലുള്ള ഭാവനാപരമായ തീരുമാനമായിരുന്നു, ഇത് സ്മാരകത്തിന്റെ വിദൂര കാഴ്ചയ്ക്ക് കൂടുതൽ ഗാംഭീര്യവും ഭംഗിയും ചേർത്തു.

രസകരമായ ഒരു കാര്യം എന്തെന്ന് വെച്ചാൽ 1939 - 45 ലെ രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധ കാലത്ത് ബ്രിട്ടീഷ് അധീനതയിലായിരുന്ന ഈ സ്ഥലങ്ങൾ ജർമ്മൻ ജപ്പാൻ വിമാനങ്ങൾ ബോംബിട്ട് നശിപ്പിക്കാൻ സാധ്യത ഉണ്ടെന്നു മനസിലാക്കി താജ് മഹൽ മുള ഉപയോഗിച്ച് മറച്ചു വച്ചു എന്നുള്ളതാണ്. GPS ഉം സാറ്റലൈറ്റ് ഇമേജിങും ഇല്ലാത്ത ആ കാലത്താണ് ഇതൊക്കെ നടന്നത്. പിന്നീട് ഇന്ത്യ പാക് യുദ്ധ സമയത്തും ഇതുപോലെ തന്നെ ബോംബർ വിമാനങ്ങളിൽ നിന്ന് താജ് മഹലിനെ സംരക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.

1983 ൽ യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട താജ്മഹൽ ഓരോ വർഷവും ദശലക്ഷക്കണക്കിന് സഞ്ചാരികൾ സന്ദർശിക്കുന്ന ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച സ്മാരകങ്ങളിലൊന്നാണ്. കാറുകളും ബസുകളും താജ്മഹലിനെ 500 മീറ്റർ പരിധിക്കകത്ത് വരാൻ പാടില്ല എന്നാണ് നിയമം. യമുനയുടെ വലത് കരയിലുള്ള ആഗ്ര കോട്ട (ചെങ്കോട്ട) താജ്മഹലിന് പടിഞ്ഞാറ് 1 മൈൽ (1.6 കിലോമീറ്റർ) അകലെയാണ്.